ปรากฎการณ์ “ถังน้ำแข็ง”

ผู้อ่าน “ชาวไทย” คงจะเคยผ่านหูผ่านตากันมาแล้วทั้งเรื่องและภาพในสื่อแขนงใดแขนงหนึ่ง  เนื่องจากกระแสที่กำลังมาแรงเหลือเกิน   แต่บางคนอาจจะยังไม่รู้ที่มาที่ไปของปรากฎการณ์ที่ขณะนี้แม้แต่เคอร์มิทกบชื่อดังจาก Muppet-Show ก็เข้าร่วมด้วย  “Ice Bucket Challenge” (ความท้าทายถังน้ำแข็ง) ครอบคลุมผู้มีชื่อเสียงทั่วโลกจากแวดวงการเมือง เศรษฐกิจและวงการบันเทิงเป็นห่วงลูกโซ่และระหว่างนี้เอกชนจำนวนมากก็โดนกระแสพัดพาไปด้วย  ผู้ที่ให้ความสำคัญกับตัวเองจะเทน้ำที่ผสมก้อนน้ำแข็งในถังรดตัว  ขณะนี้ยังมองไม่เห็นอวสานของปฏิบัติการในชื่อเยอรมัน “Eiskuebel-Herausforderung“  เนื่องจากแต่ละคนที่เข้าร่วมจะเสนอชื่อบุคคลรายต่อไปที่ควรทำตามเพื่อเหตุผลที่ดี ได้แก่ การวิจัยโรค ALS ซึ่งเป็นโรคทางประสาทที่รักษาไม่หาย  ระหว่างนี้นโลกอินเตอร์เน็ตมีวิดีโอจำนวนเป็นพัน ๆ ให้ดู

แคมเปญนี้ได้ประโยชน์ทั้งในแง่การประชาสัมพันธ์ให้คนรู้จักโรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง และในแง่การบริจาคเป็นตัวเงินจริงๆ โดยสมาคม ALS ออกมาให้ข้อมูลว่ามีคนบริจาคเงินหลังแคมเปญ 4 ล้านดอลลาร์ ซึ่งมากขึ้นกว่าช่วงเดียวกันของปีที่แล้วที่มียอดบริจาค 1.12 ล้านดอลลาร์ (ยอดนี้นับถึงวันที่ 12 สิงหาคม ซึ่งหลังจากนั้นมีคนดังเข้าร่วมอีกมาก) ถ้านับเป็นจำนวนผู้บริจาคก็พบว่ามี “ผู้บริจาคหน้าใหม่” เพิ่มขึ้นถึง 70,000 คน

ในปฏิบัติการผู้เข้าร่วมจะเทน้ำเย็นในถังรดตัวเองและถ่ายวิดีโอที่จะนำไปแสดงในเน็ต  ส่วนมากนิยมเครือข่ายสังคมเฟซบุ๊ค  ซึ่งตัวผู้ก่อตั้งเองได้แสดงการอาบน้ำส่วนตัวในนั้นมานานแล้ว  และได้ท้าบิลล์ เกตส์ บุรุษผู้ร่ำรวยที่สุดของโลกและผู้ก่อตั้งไมโครซอฟท์ให้ทำตาม  ซึ่งก็ประสบความสำเร็จ  Tim Cook นายใหญ่ Apple ก็ร่วมการอาบน้ำเย็น  หลังนักการเมือง เช่น George W.Bush หรือผู้มีชื่อเสียง เช่น Justin Timberlake และเลดีกากา   ล่าสุดดาราภาพยนตร์ Gwyneth Paltrow ก็เข้าร่วมด้วย

ด้วยปฏิบัติการที่ไม่ธรรมดาผู้เข้าร่วมได้โฆษณาความพร้อมที่จะบริจาคสำหรับการวิจัยโรค ALS  ผู้ที่ไม่กลัวน้ำบริจาคอย่างน้อย ๑๐ ดอลลาร์  ผู้ที่ไม่ยอมทำต้องให้ ๑๐๐ ดอลลาร์  นั่นเป็นแนวคิดสนุก ๆ  Amyotrophe Lateralsklerose นำไปสู่ความเสียหายของเซลล์ประสาทที่รักษาไม่ได้และกรณีส่วนใหญ่เสียชีวิต  ระหว่างการดำเนินไปของโรค ประสาทจะสูญเสียสมรรถภาพในการบังคับกล้ามเนื้อ  ผลที่ตามมาคือตะคริวและการอ่อนเปลี้ย เช่นเดียวกับปัญหาในการกลืนและหายใจไม่ออก ท้ายสุดจะเสียชีวิต  ตามสถิติ ประชาชน ๓-๘ คนจาก ๑๐๐,๐๐๐ คนป่วยด้วยโรคนี้  ตามข้อมูลของสมาคม ALS ระหว่างนี้มีเงินบริจาครวมกันแล้วกว่า ๗๐ ล้านดอลลาร์ผ่านปฏิบัติการถังน้ำแข็ง

ในประเทศเยอรมันกระแสถังน้ำแข็งก็แพร่ไปอย่างรวดเร็วเหมือนไฟป่า  ซึ่งที่นี่ก็ยังไม่เห็นจุดอวสานเช่นเดียวกัน  บัญชีผู้มีชื่อเสียงยาว ตั้งแต่ดารา Matthias Schweighoefer นักร้อง Helene Fischer ไปจนถึงผู้ดำเนินรายการ นาย Guenther Jauch  นาย Michael Otto พลเมืองกิตติมศักดิ์ของฮัมบวร์กและประธานคณะที่ปรึกษาของกลุ่มบริษัท Otto ก็เทน้ำเย็นรดตัวเมื่อเร็ว ๆ นี้และเสนอชื่อ นาย Michael Stich นาง Judith Rakers และ Johannes B.Kerner เป็นผู้เข้าร่วมรายต่อไป  ในขณะที่นายก ฯ Angela Merkel ไม่ออกหน้า  โฆษกของเธอชี้แจงเมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมาในทวิตเตอร์ว่าโดยทั่วไปจะไม่มีการรายงานการบริจาคส่วนตัวของนายก ฯ และวิงวอนขอความเข้าใจ  ตรงกันข้ามกับรองนายก ฯ Sigmar Gabriel ที่รับคำท้าจาก Anne Will ผู้ดำเนินรายการของสถานีโทรทัศน์ ARD  แต่แทนที่จะยอมอาบน้ำเย็นตามความคาดหวัง  เขากลับบริจาค ๑,๐๐๐ ยูโรและบ่งชี้ถึงเบื้องหลังที่จริงจังของโรค  กาเบรียลเสนอชื่อ Marietta Slomka ผู้ประกาศข่าวของสถานีโทรทัศน์ ZDF ที่เคยโต้ตอบกันอย่างเผ็ดร้อนในการให้สัมภาษณ์ครั้งหนึ่ง  เช่นเดียวกับ Kai Diekmann หัวหน้ากองบรรณาธิการหนังสือพิมพ์ Bild ที่เสนอชื่ออดีตประธานาธิบดี Christian Wulff ที่เคยมีกรณีขัดแย้งกันมาก่อน  อย่างไรก็ดี ไม่ได้จำกัดอยู่เฉพาะเพียงดาราและผู้มีชื่อเสียงเท่านั้น  ระหว่างนี้บุคคลธรรมดาก็ได้รับการเสนอชื่อและเข้าร่วมปฏิบัติการก่อนที่จะบริจาคอย่างแข็งขัน

ตามข้อมูลของสถาบันหลักเพื่อคำถามทางสังคม (DZI) ในปฏิบัติการ “ความท้าทายถังน้ำแข็ง” เป็นเรื่องสำคัญที่ควรคำนึงถึงเบื้องหลังที่จริงจัง  แต่โดยพื้นฐานผู้เชี่ยวชาญการบริจาคไม่ได้ต่อต้านความขบขัน  Burkhard Wilke ผู้อำนวยการ DZI กล่าวว่าไม่ได้เป็นเรื่องผิดศีลธรรมหากดำเนินการด้วยความสนุกสนาน  แต่เขาก็กล่าวด้วยว่าในปฏิบัติการดังกล่าว ความกดดันไม่ได้รับอนุญาตให้สูงเกินไป  ในการท้าทายเขาเห็นว่าทางเลือกระหว่างน้ำหรือเงินยอมรับได้  แต่ต้องรับประกันความสมัครใจบริจาค  คนเราสามารถเรียนรู้จากความสำเร็จของปฏิบัติการ  ว่าการบริจาคทำได้ไม่เพียงผ่านความเห็นอกเห็นใจเท่านั้น  ที่สหรัฐอเมริกา จนถึงปัจจุบันมีเงินบริจาครวมกันมากกว่า ๗๐ ล้านดอลลาร์  การรณรงค์นี้จะทำให้มีเงินเข้ามามากเช่นเดียวกันในประเทศเยอรมันหรือไม่  Wilke ไม่สามารถทำนายได้ล่วงหน้า  แต่อัตราการบริจาคต่ำกว่าที่สหรัฐ  อย่างไรก็ดี มีบางเหตุการณ์ที่ชาวเยอรมันบริจาคสูงอย่างเกินความคาดหมาย  แผนก ALS ที่โรงพยาบาล Charité ที่เบอร์ลินได้รับประโยชน์จากปฏิบัติการเรียบร้อยแล้ว  Thomas Meyer ผู้อำนวยการเห็นว่าดีมาก  จนถึงขณะนี้แผนก ALS ได้รับการบริจาคมากกว่า ๔๕๐ ครั้ง  คณะผู้ทำงานเองก็ยอมอาบน้ำเย็นหลังถูกเสนอชื่อ

ผู้เขียนอ่านเจอข่าวว่าโจวเหวินฟะ ดาราชาวฮ่องกงที่คนไทยรู้จักกันดีปฏิเสธไม่ยอมเทน้ำเย็นราดตัวด้วยเหตุผลว่าเสียดายน้ำ  แต่ได้บริจาคเงินให้โดยไม่เกี่ยงงอน และได้เห็นภาพเปรียบเทียบระหว่างการเทน้ำในถังรดตัวกับภาพเด็กชาวอัฟริกันที่ผ่ายผอมและมีน้ำเพียงไม่กี่หยดให้กิน  จึงหวนคิดดูว่าถ้าถูกท้าจะทำไหม  ตอบได้โดยไม่ลังเลว่าไม่ ทั้งเสียดายน้ำและมองไม่เห็นความสนุกสนาน  ขอเลือกบริจาคแทนก็แล้วกัน  ขอบคุณพระที่ยังไม่มีใครท้า!

 

ภาพจากเฟสบุค คุณชัชชาติ  สิทธิพันธุ์  รับคำท้าจากคุณซู่ชิง ทำ IceBucketChallengeTH 

เรียบเรียงโดย “เอื้อยอ้าย”